Şimdi sizi, “ileriye düşmek” deyimiyle tanıştırmak istiyorum.

Bu yolda her zaman ileriye düşer insan.

Hayat, çıkışları ve inişleri olan eğlenceli bir yolculuk. Eğlenceli olarak algılamak herkesin yapabildiği bir şey değil elbette. Özellikle iş hayatının kariyer yolu, herkese göre değişse de keskin virajlar ve dik kayalarla dolu. Direksiyonda da siz varsınız. Ne kadar usta bir şoförsünüz. Ya da ne kadar ustalıkla kayaları tırmanabiliyorsunuz. Kimse; bu becerileri, bilerek doğmuyor. Ya da Matrix’teki gibi çipler yok henüz. Beceri için niyet etmek, istemek, emek harcamak, denemek, bir daha denemek, uygulamak gerekiyor. Çalışmak gerekiyor. Bu da zaman alıyor.

Bir koç olarak, çok farklı yolculuklara tanıklık ediyorum. Öğrenme aşamalarını, koçluk alan yolcularıma (müşterilerime) anlatıyorum ki, zamana ihtiyacı olduklarını görsünler. Vazgeçmek her zaman en kolayı. Vazgeçildiğinde; öğrenme olmuyor, ustalık olmuyor, gelişim hiç olmuyor. Vazgeçtiğinde, belki kendi masum, konfor alanına geri dönüyor ama o alan da bir süre sonra mutsuzluk bataklığına dönüşebiliyor. Beceri kazanabilmek için bazı aşamalardan geçmek gerekiyor. Bu aşamalarda tabii ki bazı zorluklar var. O zorluklarda belki bazen düşüyor insan. Ama bir koçu varsa geriye değil, ileriye. Bilinçli bir öğrenme yolculuğu ve ustalık yürüyüşü için “Koçluk” bu sürece önemli bir destek kaynak oluyor. İleriye düştüğünde seni yolda tutan, ayağa kaldıran koçun oluyor. Bu yolda her zaman ileriye düşer insan. Eğer bir koçu varsa.

Bu yolculuğun ilk basamağı; Bilinçsiz, Yetersizlik basamağı. Yolcu bu aşamada neyi bilmediğini bile bilmiyor. Bazen cahilliğin verdiği mutluluk, bazen ise anlamsızlığın verdiği gerginlikle buluşuyor yolcu. Önemli olan bu aşamanın farkındalığı. Bu aşamada koç, “neye ulaşmak istiyorsunuz?” “hangi konu üzerine odaklanırsanız istediğiniz sonuçlar ortaya çıkar” gibi sorularla bu aşamanın farkındalığını yaşatıyor yolcuya. Ve bir ileriki aşamaya taşıyabilmek için bu sorulara cevaplar bulmanın önemini kavrıyor yolcu.

İkinci basamağımız; Bilinçli, Yetersizlik basamağı. Artık, neyi bilmediğini biliyor, artık ulaşmak istediği noktayı biliyor. Ama o noktaya daha önce hiç ulaşmadığı için oraya gidebilecek beceriye henüz sahip değil. Ve şimdi bu basamakta hangi bilgilerle hangi becerilerle nasıl ulaşabileceğini soruyor koç, yolcuya. Gideceği noktayı bilmesi o kadar önemli bir adım ki; o noktaya ulaşmak için öğrenecek çok şeyi olsa da, daha bu konularda yeterli olmasa da artık bilinçli. Artık, oraya ulaşmak için kendini nasıl donatacağının ve kuşatacağının bilinçlilik halini yaşıyor yolcu doya doya koçunun desteğiyle. Fakat, bu aşamanın olası bir düşme ivmesi var.

Bu aşamada yolcu, bilincinin sınırı ile karşılaşır ve ulaşmak istediği noktaya karşı olumsuz düşünceler geliştirebilir. “Ben yapamam, ulaşamam” düşüncesine karşı koç, bu aşamanın bu olasılığını yolcuya anlatır, onu rahatlatır, destekler ve ulaşmak istediği nokta için onu coşkulandırır.

Bu öğrenme yolculuğunun üçüncü basamağı; Bilinçli, Yeterlilik basamağıdır. Bu basamakta, atılması gereken adımlar atılmıştır, edinilmesi gereken bilgiler edinilmiştir. Yolcunun bilinç düzeyi yüksektir. Ve hatta öğrenmesi gereken ne varsa öğrenmiştir. Öğrenme sürecinin tatmin edici bir basamağıdır. Bu basamağa kadar yaşanılan zorluklar bilinç ve yetkinlik düzeyini artırır. Zor elde edilen her şey gibi öğrenmede de çıkan zorluklar elde edilen sonucun değerini attırır. Bu aşamada artık bir beceriden bahsetmek mümkündür. Fakat tam olarak alışkanlığa dönüşmemiştir. Bu aşamada da koçun desteği önemlidir. Burada da ileriye düşme ivmesi yaşanabilir. Yeteneklerinin sınırıyla karşılaşır çünkü. Bu aşamada da mükemmel olmasını beklediği için ve hala akışta olamadığı için, “beceremiyorum, yapamıyorum” düşüncelerine kapılabilir yolcu. Koç, yine yolcuyu yolda tutar ve beklenen seviyeye az kaldığını hatırlatır, destekler.

Son basamağımız, “Bilinçsiz, Yeterlilik basamağıdır. İşte bu aşamada, o kadar emek, karşılık bulur. Beceriler, davranış haline gelmiştir. Alışkanlığa dönüşmüştür. Bu beceriyi icra ederken bilinç farkında değildir ama yapacağını ustaca yapar. Ustalık mertebesine ulaşmıştır yolcu. Artık bilincinin odağında başka konular vardır. Yeni davranışlar yeni beceriler için bilinç ve yeterlilik seviyeleri başka basamaklarda yeni yolculuklarındadır.

Tüm bu öğrenme sürecinde hatta diyebilirim ki, herhangi bir konudaki ustalık sürecinde, bir koçunuz varsa, geriye düşmesiniz. Düşerseniz; ileriye düşersiniz, kalkar yeni bir bir basamağa zıplarsınız. Yeni öğrenme yolculuklarınızda, ustalık süreçlerinizde bir koçunuz olsun. Bu süreçleri, koçlukla deneyimlediğinizde, ileriye düşersiniz. Vazgeçmezsiniz.